Kontynuując historię technologii i formatów audio, dziś skupiamy się na magnetofonach szpulowych. Jak i kiedy powstawały i rozwijały się, jak stawały się popularne? Kiedy straciły swoją pozycję i dlaczego zainteresowanie nimi znowu rośnie?
Wynalazek
magnetofonówszpulowych wiąże się z wynalezieniem przez Thomasa Edisona w 1877 roku fonografu i zapisu dźwięku jako takiego. Amerykański inżynier Oberlin Smith, zainspirowany urządzeniem Edisona, zaproponował wykorzystanie magnetyzmu do zapisu dźwięku oraz bawełnianej nici z cząsteczkami stalowego drutu jako nośników. W 1888 roku Smith publikuje swoje pomysły na ulepszenie fonografu w nadziei, że ktoś podejmie jego pomysły, gdyż po prostu nie miał wystarczająco dużo czasu, ale nigdy tego nie robi. Wiele pomysłów Smitha zostało niezależnie powielonych przez duńskiego inżyniera Waldemara Poulsena. W 1898 roku stworzył pierwsze urządzenie do zapisu magnetycznego - telegraf, wykorzystując jako nośnik drut wykonany ze stali.
Pojawienie się magnetofonów w Niemczech
Zanim pojawiły się nowoczesne magnetofony i taśmy magnetyczne, Niemcy potrzebowały trzech dekad. Najpierw inżynier Fritz Pfleimer w 1928 roku zaproponował zastosowanie jako nośnika taśmy papierowej z napyleniem tlenku żelaza. Produkcję filmu przejął koncern chemiczny BASF, a producent elektroniki AEG zajął się rozwojem urządzenia do nagrywania i odtwarzania. Pierwszy Magnetophon K1 został zaprezentowany publicznie na wystawie w Berlinie w 1935 roku.
Jakość pierwszych nagrań pozostawiała wiele do życzenia. Jednym z pierwszych zarejestrowanych koncertów była 39 Symfonia Mozarta w wykonaniu London Philharmonic Orchestra pod dyrekcją Sir Thomasa Beechama podczas trasy koncertowej w Niemczech w 1936 roku. Został on nagrany na magnetofonie AEG K2 z prędkością 100cm/s na wczesnej czarnej taśmie z tlenkiem żelaza Fe3O4. Dyrygent i muzycy, po wysłuchaniu odtwarzania, byli bardzo rozczarowani zniekształceniami i szumami.
W 1939 roku tlenek Fe3O4 został zastąpiony przez Fe2O3, co znacznie poprawiło jakość zapisu i formuła ta stała się światowym standardem aż do lat 70-tych, kiedy to dostępne stały się taśmy z dwutlenkiem chromu.
Kolejnym usprawnieniem było podmagnesowanie filmu podczas nagrywania. Początkowo stosowano prąd stały, ale w 1941 roku inżynierowie z niemieckiej narodowej organizacji radiowo-telewizyjnej RRG przypadkowo odkryli, że namagnesowanie prądem zmiennym powoduje uderzającą poprawę jakości dźwięku. Odkrycia dokonano, gdy magnetofon, produkujący nagrania o niezwykłej jakości, został wysłany do "naprawy". Okazało się, że maszyna miała wzmacniacz oscylacyjny, który wytwarzał prąd zmienny. Wykorzystanie tego przypadkowego odkrycia pozwoliło taśmie magnetycznej przewyższyć płyty winylowe w jakości dźwięku.
Do końca II wojny światowej technologia pozostała jednak w Niemczech. Pierwsze amerykańskie i brytyjskie magnetofony zostały opracowane na bazie magnetofonów "trofiejnych" i pojawiły się w 1947 roku, natomiast pierwszy radziecki magnetofon szpulowy, Dniepr-1, pojawił się w 1949 roku.
Studyjne magnetofony szpulowe
W latach 50. pojawiły się stereofoniczne i wielośladowe rejestratory dźwięku, a film zaczął być również wykorzystywany do nagrywania wideo i przechowywania danych w komputerze. Szpule stały się standardem studyjnym na wiele lat, aż do pojawienia się zapisu cyfrowego. Po pierwsze, film pozwalał na dłuższy czas nagrywania niż cylindry czy płyty. Po drugie, nagrywanie stało się łatwiejsze i tańsze - nie wymagało już obecności inżyniera płyty na każdej sesji, wystarczyło wymienić szpulę filmu w magnetofonie i nagrywać dalej.
Ale być może najważniejsze jest to, że inżynierowie dźwięku mogli teraz edytować, kasować i ponownie nagrywać duplikaty wielokrotnie na tym samym nośniku, ponownie miksować oddzielnie nagrane ścieżki i manipulować dźwiękiem jako obiektem fizycznym. Podstawową metodą edycji jest wycinanie i splatanie pożądanych fragmentów taśmy. Zmieniając kąt cięcia, można uzyskać ostre lub powolne przejścia między fragmentami.
Eksperymenty z prędkością i kierunkiem odtwarzania, kolażami i pętlami taśmowymi uczyniły z magnetofonu instrument muzyczny sam w sobie i poszerzyły paletę dźwięków dostępnych dla muzyka i słuchacza. Pierwsze efekty tape delay/echo pojawiły się w wyniku manipulacji taśmą i pętlami taśmowymi. Poprzez skracanie lub wydłużanie pętli oraz regulację głowic odczytujących i rejestrujących można było kontrolować charakter echa. Początkowo metoda ta była najbardziej rozpowszechniona wśród wczesnych kompozytorów tzw. muzyki konkretnej, ale dość szybko rozszerzyła się poza nią. I tak w 1954 roku amerykański producent Sam Phillips stworzył efekt echa za pomocą dwóch magnetofonów Ampex 350, który można usłyszeć u Elvisa Presleya (na przykład w utworze "Blue Moon of Kentucky") i Buddy'ego Holly'ego. Niedługo potem w sprzedaży stają się dostępne pojedyncze moduły efektowe - echa taśmowe.
Domowe
magnetofony szpuloweDo końca lat 50. niedrogie magnetofony szpulowe zaczęły się rozpowszechniać jako urządzenia domowe po obu stronach Atlantyku. Istotną różnicą pomiędzy magnetofonami a królującymi wówczas magnetofonami była opcja nagrywania. Po raz pierwszy słuchacz mógł być twórcą: w minimalnym stopniu kopii istniejącego nagrania, a w maksymalnym - własnej treści, muzyki, wypowiedzi lub kolażu różnych nagrań w celu stworzenia własnego mixtape'u. Na zawsze zmienił świat i dostępność nagrywania.
Wraz z pojawieniem się tranzystora na rynek weszły przenośne magnetofony. Pierwszy radziecki model w 1963 roku nosił nazwę "Vesna". Magnetofon był zasilany bateryjnie przez 5-8 godzin i miał zakres częstotliwości od 100 do 6000 Hz. A popularność domowych magnetofonów zwiększyła się wraz z pojawieniem się niedrogich konsol magnetofonowych. W przeciwieństwie do pełnoprawnego stacjonarnego magnetofonu, dekoder był podłączany do zewnętrznego wzmacniacza w stacjonarnym radioodbiorniku lub radiu. W ZSRR niedroga i popularna marka dekoderów, pierwszy model został wydany w 1966 roku.
Spadek popularności nag
rywarek szpulowychAle o ile dla profesjonalistów i nagrywających nagrywarki szpulowe były w tamtym czasie idealnym rozwiązaniem technicznym, o tyle dla wytwórni i konsumentów wzrost popularności formatu nie negował pewnych trudności. Nagrania na taśmach były powielane w czasie rzeczywistym, a nie stemplowane jak płyty, więc kosztowały więcej niż winyle. Obsługa taśmy i magnetofonu też wymagała nieco większej wprawy niż ustawienie ramienia tonowego na winylu. Opracowywano więc formaty szpulowe, które były bardziej kompaktowe i przyjazne dla użytkownika. Przez lata o miejsce pod słońcem walczyło kilkanaście wariantów, ale dopiero kasety kompaktowe, wprowadzone przez Philipsa w 1963 roku, stały się ostatecznie wszechobecne. W USA do końca lat 70. dominował alternatywny format Stereo 8, ale i tam ostatecznie zwyciężyła kaseta kompaktowa. Do tego czasu krajowe kołowrotki na Zachodzie pozostają losem audiofilów, dla których bezkompromisowa jakość dźwięku była ważniejsza niż wygoda i ekonomia.
W ZSRR popularność domowych magnetofonów szpulowych i szpulowców trwała do lat 70. i 80. Jakość płyt CD i magnetofonów produkcji radzieckiej była gorsza od zagranicznych, na które większość ludzi nie mogła sobie pozwolić. W tym samym czasie kultura samizdatu wpływała na popularność magnetofonów szpulowych. Popularne radzieckie zespoły rockowe takie jak Kino, Akwarium, Zoo, Mashina Vremeni i inne nagrywały swoje piosenki i albumy na szpulach.
Zresztą w latach 90. producenci zarówno na Zachodzie, jak i w Rosji przestali produkować nowe magnetofony szpulowe. W większości studiów zostały one zastąpione przez zapis cyfrowy. Dla konsumentów - najpierw płyty CD, potem płyty cyfrowe.
Reel-to-reel i taśma w XXI wieku
Do dziś przetrwały jednak pojedyncze studia, które nadal nagrywają na taśmę - niektórzy inżynierowie i artyści uważają, że analogowe brzmienie jest przyjemniejsze i bardziej naturalne. A w nowym tysiącleciu, w ślad za wzrostem zainteresowania winylami, można zauważyć również odrodzenie się tematu reel-to-reel. Poszczególne firmy odrestaurowują i sprzedają stare magnetofony, a kilka lat temu do środowiska audio trafiły nowe magnetofony Ballfinger i Metaxas & Sins High End.
W ślad za tym niemiecki producent gramofonów winylowych Thorens wypuścił również swój pierwszy magnetofon szpulowy. Magnetofon TM 1600 został odsłonięty na targach High End 2019 w Monachium. Model o kompaktowym i smukłym profilu (50mm) został opracowany przy pomocy inżynierów z firmy Ballfinger oraz francuskiego producenta taśm Recording The Masters. Jest to dwutorowa, trzysilnikowa maszyna na szpule o średnicy do 10,5" z taśmą 6,3mm, pracująca z prędkością 19 lub 38cm/s. Dostępna jest korekcja CCIR (Europa) lub NAB (USA/Azja) oraz licznik cyfrowy. Możliwy jest zarówno montaż poziomy jak i pionowy. Zasilacz jest zewnętrzny w stosunku do szafy, aby zminimalizować zakłócenia.
Metaxas & Sins T-RXLiczbagłowic magnetycznych: 4Maksymalna
częstotliwość odtwarzania, kHz: 20Minimalna
częstotliwość odtwarzania, Hz: 30Browse
to Compare8 640 000 rub. Aby zamówić Szybki podgląd Thorens TM-1600Marka: ThorensLiczba
głowic magnetycznych: 2Prędkość
odtwarzania: 19, 38BknikKomponenty2 300 000 rub
. W magazynie W koszyku Kup Szybki widok Ballfinger M002RKilka głowic magnetycznych: 1Maksymalna
częstotliwość odtwarzania, kHz: 20Minimalna
częstotliwość odtwarzania, Hz: 20Browse
to Compare2 912 000 rub. Do zamówienia Preorder Szybki podglądNagrane szpule z muzyką oferowane są dziś przez kilka wytwórni, takich jak STS-Analog, 2xHD czy inakustik, ale ich liczba rośnie z każdym dniem, a wśród nich są rosyjskie - Zavalinka Records, SmartAudio Recording Lab i Reel to Reel Tapes Russia
.Skąd się biorą taśmy z nagraniami w 2021 roku? Duży wywiad z wytwórniami
Jeśli chodzi o nową taśmę, to dziś produkują ją ATR Magnetics w USA i wspomniane już RecordingTheMasters we Francji. Właścicielem marki RTM jest firma Mulann, która w 2015 roku nabyła sprzęt i technologię BASF/EMTEC i kontynuuje produkcję folii najwyższej jakości. Zarówno profesjonalne jak i półprofesjonalne taśmy RTM dostępne są w ofercie firmy Dr.Head.
RTM SM911 1,4 762m Metalowy kołowrotek R34120Bez porównania13 990 rub. W koszyku Kup Szybki podgląd RTM SM900 1.4 762m Trident R34621Przeglądaj wg / z porównania8 590 rub. In Cart Quick view RTM SM900 1.4 762m Metal Reel R34620Browse by Click here to compare13 390 rub. In Cart Quick view RTM LPR90 1.4 1100m Trident R38512Browse by Click here to compare8 990 rub. In Cart Quick view RTM LPR90 1.4 1100m Metal Reel R38520Browse by / Compare12 990 rub. In Cart Quick view RTM LPR35 1.4 549m Trident R34511Browse by Click here to compare5 990 rub. Do zamówienia Szybki podgląd RTM LPR35 1.4 1100m Trident R34512Przeglądaj według / do porównania8 990 rub. In Cart Quick view RTM LPR35 1,4 1100m Metal Reel R34520Browse by / Compare12 990 rub. In Cart Quick view RTM SM911 NAB Magnetic Strip CleanerBrand: RTMKupno42 590 rub
. In stock In cart Buy Quick viewOczywiście na razie, ze względu na dostępność zarówno nowych magnetofonów, jak i nagrań do nich, szpule pozostają niszą dla entuzjastów szukających maksymalnej jakości i gotowych za nią zapłacić. Czy w przyszłości czeka ich nowa popularność? Czy mieliście jakieś doświadczenia ze szpulkami? Piszcie w komentarzach i wpadajcie do sklepów Dr.Head, gdzie możecie posłuchać każdego sprzętu!
Wszystkie artykuły, recenzje, dyskusje i opinie w naszym kanale Telegram. Zarejestruj się i dołącz do dyskusji na czacie!
