I teraz rozumiem tajemnicę muzyki, dlaczego jest ona o głowę i ramiona wyższa od wszystkich innych sztuk: chodzi o jej bezcielesność. Kiedy jest oddzielony od instrumentu, znów należy do siebie. Jest to suma dźwięków, nieważka, eteryczna, całkowicie czysta, w doskonałej harmonii z wszechświatem.
Walter Moers. "Miasto Śniących Książek
Większość ludzi postrzega dźwięk wytwarzany przez urządzenia, które towarzyszą nam na co dzień - laptop, smartfon, słuchawki czy zestaw głośnikowy - jako produkt końcowy. Nie zastanawiając się nad tym, że można ten dźwięk poprawić, uczynić go naprawdę "żywym", bogatym i pięknym. Muzyka powinna inspirować, zachwycać, uspokajać lub dodawać energii - w zależności od preferencji muzycznych i nastroju słuchacza. Zanim jednak przejdziemy do tematu nagłośnienia, warto zastanowić się nad techniczną stroną rzeczy. Dwa urządzenia techniczne odpowiedzialne za jakość dźwięku to DAC i wzmacniacz.
Nowoczesny DAC od wewnątrz
Po pierwsze, warto wiedzieć, czym jest DAC. Jest to konwerter cyfrowo-analogowy, czyli urządzenie, które przekształca sygnał cyfrowy na dźwięk analogowy. Komputerowe dyski twarde i płyty audio przechowują materiał w formie cyfrowej, podczas gdy głośniki i słuchawki odtwarzają dźwięk z sygnału analogowego. W związku z tym, gdzieś pomiędzy nośnikiem pamięci a końcowym urządzeniem odtwarzającym, musi nastąpić konwersja cyfrowo-analogowa, czyli zamiana zer i jedynek na impulsy elektryczne. Może się to odbywać w kartach dźwiękowych, odtwarzaczach, amplitunerach czy odtwarzaczach mp3, ponieważ wszystkie te urządzenia mają wbudowany układ DAC. Jakość analogowego wyjścia audio zależy zarówno od zastosowanego układu DAC, jak i innych technologii, a także od wielu innych czynników, z których nie najmniej ważne jest dobre zasilanie i układy samego urządzenia. Innymi słowy, można powiedzieć, że DAC jest "mózgiem" każdego układu audio. Różnice w konwersji cyfrowo-analogowej są jednym z powodów, dla których niektóre urządzenia brzmią lepiej lub gorzej od innych.
Zewnętrzne przetworniki C/A zwykle odtwarzają dźwięk dokładniej niż przetworniki C/A montowane w kartach dźwiękowych, tanich amplitunerach i odtwarzaczach, ponieważ są to urządzenia specjalistyczne. Przetworniki C/A są wygodne, ponieważ można je podłączyć do każdego urządzenia, które posiada wyjście cyfrowe, a większość przetworników C/A można również podłączyć przez USB. Zakup wysokiej jakości zewnętrznego przetwornika cyfrowo-analogowego może znacząco poprawić jakość dźwięku w Twoim systemie.
Warto teraz powiedzieć o kolejnym urządzeniu, które bezpośrednio wpływa na jakość dźwięku: wzmacniaczu.
Wzmacniacz lampowy Fosgate Signature
Wiele osób zastanawia się, dlaczego potrzebne są oddzielne wzmacniacze słuchawkowe. Przecież prawie każda karta dźwiękowa, laptop, odtwarzacz czy mp3 ma wyjście słuchawkowe, które po podłączeniu sprawia, że słuchawki działają - bez żadnego wzmacniacza. W rzeczywistości słuchawki są w stanie współpracować ze wszystkimi powyższymi urządzeniami właśnie dlatego, że większość z nich posiada już część wzmacniającą przed wyjściem słuchawkowym. Dlatego błędne jest założenie, że ktokolwiek używa słuchawek bez wzmacniacza, po prostu wiele osób używa wzmacniacza w swoim źródle dźwięku. Jakie są więc korzyści z zastosowania oddzielnego wzmacniacza?
Przyjmuje się, że zadaniem każdego wzmacniacza jest wzmocnienie sygnału dźwiękowego otrzymanego ze źródła bez zmiany jego struktury, czyli bez wprowadzania do dźwięku czegoś własnego. W rzeczywistości jednak różne wzmacniacze brzmią inaczej z tym samym sprzętem, przy tym samym poziomie głośności. Podobnie, słuchawki brzmią inaczej z różnymi wzmacniaczami, choć stopień tej różnicy może być bardzo różny w zależności od konkretnych słuchawek i wzmacniaczy. Różnica między bardzo dobrym a bardzo złym wzmacniaczem jest jednak wyraźnie słyszalna na większości słuchawek, a najczęstszymi przedstawicielami bardzo złych wzmacniaczy słuchawkowych są właśnie wyjścia większości budżetowych odtwarzaczy, kart dźwiękowych, odtwarzaczy i telefonów. Innymi słowy, zakup oddzielnego wzmacniacza słuchawkowego wysokiej jakości zawsze pozwoli uzyskać najlepszy dźwięk z posiadanych słuchawek. Poprzez zwiększenie natężenia prądu we wzmacniaczu poprawia się szczegółowość i nastrój dźwięku. Jest to krytyczny czynnik przy słuchaniu muzyki, ponieważ wiele materiałów w utworach jest nagrywanych z bardzo niską głośnością (tzw. duchy, pogłosy, itp.) i mogą być prawidłowo słyszalne tylko przez wzmacniacz. Kupno osobnego wzmacniacza jest często bardziej opłacalną inwestycją niż wymiana słuchawek na bardziej zaawansowane. Ponadto są słuchawki szczególnie wymagające, które bez dobrego wzmacniacza pokazują tylko niewielki ułamek swoich prawdziwych możliwości, głównie słuchawki wysokoomowe (lub jakiekolwiek słuchawki sparowane ze słabym wzmacniaczem w odtwarzaczu/smartfonie). Zaleca się, aby przed zakupem posłuchać pożądanych słuchawek z różnymi wzmacniaczami, aby zrozumieć, jaki dźwięk są w stanie wytworzyć i jakiego poziomu wzmocnienia należy się spodziewać.
Antelope Zodiac 192 kHz DAC
Coraz więcej producentów sprzętu audio wprowadza na rynek wysokiej jakości zewnętrzne przetworniki cyfrowo-analogowe i wzmacniacze słuchawkowe. Część wzmacniaczowa tych urządzeń jest logiczną kontynuacją części analogowej DAC. I w tym przypadku zaletą jest umieszczenie dwóch jednostek funkcjonalnych w jednej obudowie. Zazwyczaj urządzenia te wyposażone są w różne wejścia cyfrowe, w tym USB, dzięki czemu są gotowym urządzeniem mobilnym, które będzie dobrze współpracować ze słuchawkami.
